Πρόβλεψη Ωορρηξίας

Όπως γνωρίζουμε, η ωορρηξία είναι απαραίτητη για την επίτευξη εγκυμοσύνης. Το να γνωρίζουμε το πότε, όμως, συμβαίνει είναι πολύ σημαντικό για να αυξήσουμε τις πιθανότητες σύλληψης (και, αντίστοιχα, να αποφύγουμε μια εγκυμοσύνη, εφόσον δεν το επιθυμούμε). Σε μια γυναίκα με σταθερό κύκλο 28 ημερών, η ωορρηξία συμβαίνει στα μέσα (τη 14^η) ημέρα του κύκλου. Τα πράγματα είναι, όμως, λιγότερο ξεκάθαρα σε γυναίκες με ασταθή κύκλο. Ας δούμε ποιες μέθοδοι είναι διαθέσιμες για την πρόβλεψη της ωορρηξίας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως το ωάριο επιβιώνει για 1 ημέρα ενώ το σπερματοζωάριο έως και 5 ημέρες. Οι μέρες πριν την ωορρηξία είναι οι πιο γόνιμες, ενώ η εγκυμοσύνη είναι δυνατή αν η επαφή χωρίς προφύλαξη συμβεί από 5 ημέρες πριν έως και 1 ημέρα μετά την ωορρηξία.

1. Τεστ ωορρηξίας (ούρων): Τα συγεκριμένα τεστ ούρων μπορείτε να τα αγοράσετε από το φαρμακείο. Ανιχνεύουν μια ορμόνη που ονομάζεται ωχρινοποιητική ορμόνη (LH) στα ούρα, τα επίπεδα της οποίας αυξάνουν σημαντικά πριν την ωορρηξία. Η αύξηση των επιπέδων στα ούρα ακολουθεί χρονικά την αύξηση των επιπέδων της LH στον ορό του αίματος, Γνωρίζοντας το αποτέλεσμα, μπορούμε να προγραμματίσουμε κατάλληλα τη χρονική στιγμή της σεξουαλικής επαφής. Στα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι η ευκολία (μιας και μπορείτε να τα κάνετε μόνη σας στο σπίτι) αλλά στα μειονεκτήματα είναι τα υψηλό ποσοστό των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων (να είναι, δηλαδή, το τεστ αρνητικό ενώ δεν πρέπει). Σε γυναίκες με ασταθή κύκλο, μπορούμε να ξεκινήσουμε τα τεστ αμέσως μετά το πέρας της περιόδου και να το επαναλαμβάνουμε 2 φορές την ημέρα πρωί και βράδυ.
2. Υπερηχογραφική παρακολούθηση: Ο γυναικολόγος παρακολουθεί την εξέλιξη του κυρίαρχου ωοθυλακίου στην ωοθήκη με την βοήθεια του κολπικού υπερήχου και, πολλές φορές σε συνδυασμό με εξετάσεις αίματος ανάλογα με την επιθυμία του γυναικολόγου, μπορεί να προβλέψει με επαρκή ακρίβεια το πότε θα γίνει ωορρηξία. Αποτελεί αξιόπιστη μέθοδο, αλλά το αρνητικό είναι ότι δεν μπορείτε να την κάνετε μόνη σας στο σπίτι αλλά απαιτεί επίσκεψη στο ιατρείο και εξέταση.
3. Επίπεδα προγεστερόνης στο αίμα: Η εξέταση αυτή είναι γνωστή και ως προγεστερόνη 21^ης ημέρας (Day 21 progesterone). Σε μια γυναίκα με σταθερό κύκλο 28 ημερών, στην οποία η ωορρηξία αναμένεται να συμβεί την 14^η ημέρα, ελέγχουμε τα επίπεδα προγεστερόνης στο αίμα την 21^η ημέρα. Εφόσον έχει συμβεί ωορρηξία, εκείνη την ημέρα αναμένονται να είναι υψηλότερα τα επίπεδα της προγεστερόνης. Ωστόσο, η 21^η ημέρα δεν είναι η ενδεδειγμένη στιγμή σε γυναίκες που δεν έχουν κύκλο 28 ημερών. Γενικά, ο έλεγχος γίνεται 7 ημέρες πριν την 1^η ημέρα της επόμενης περιόδου, δηλαδή σε μια γυναίκα με κύκλο 30 ημερών, ο έλεγχος γίνεται την 23^η ημέρα, ενώ σε μια με κύκλο 26 ημερών, τα ελέγχουμε την 19^η ημέρα. Γενικά, κάτω των 3 ng/ml συνιστούν ότι ωορρηξία δεν έχει συμβεί σε αυτόν τον κύκλο ενώ, σύμφωνα με κάποιες μελέτες, επίπεδα άνω των 5.6 ng/ml απαιτούνται για να επιτευχθεί εγκυμοσύνη. Αν και αποτελεί μια παγιωμένη μέθοδο που χρησιμοποιείται συχνά, το κύριο μειονέκτημα είναι ότι τα επίπεδα ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα και με την ώρα που θα τα ελέγξουμε (μπορεί, δηλαδή, να έχουμε δύο διαφορετικά αποτελέσματα σε 2 διαφορετικές ώρες της ίδιας ημέρας). Άρα και η ερμηνεία των αποτελεσμάτων είναι δύσκολη.

Οι ακόλουθες φυσικές μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο για την αύξηση των πιθανοτήτων εγκυμοσύνης, αλλά και ως μέθοδοι αντισύλληψης, για την αποφυγή της επαφής τις γόνιμες ημέρες του κύκλου, αν και είναι πολύ λιγότερο αξιόπιστες σε σχέση με άλλες μεθόδους.

4. Θερμοκρασία σώματος (γνωστή και ως Basal Body Temperature, BBT): Μετά την ωορρηξία, τα επίπεδα προγεστερόνης στο αίμα αυξάνουν, προκαλώντας μια μικρή άνοδο κατά 0.2 βαθμούς κελσίου στη θερμοκρασία σώματος. Αντίστοιχα, η θερμοκρασία πέφτει ελαφρά, λίγο πριν την ωορρηξία. Συνεπώς, ελέγχοντας τη θερμοκρασία σώματος σε καθημερινή βάση και καταγράφοντας τις μετρήσεις σε ένα διάγραμμα το οποίο ξεκινά με την πρώτη ημέρα του κύκλου μέχρι και το τέλος του κύκλου αυτού, αν διαπιστώσουμε μια τέτοια άνοδο της θερμοκρασίας για 3 ή περισσότερες ημέρες, είναι ενδεικτικό ότι έχει συμβεί ωορρηξία. Οι πιο γόνιμες ημέρες είναι οι 2-3 ημέρες πριν την άνοδο της θερμοκρασίας. Αν και αποτελεί εύκολη μέθοδο, αντιλαμβανόμαστε ότι είναι λιγότερο ακριβής, μιας και μικρο-αλλαγές στην θερμοκρασία μπορεί να συμβούν για πληθώρα λόγων. Επίσης, μας λέει μόνο εκ των υστέρων αν έχει συμβεί η ωορρηξία.
5. Μέθοδος Τραχηλικής βλέννης: Η βλέννα που παράγεται από τον τράχηλο μπορεί, μεταξύ άλλων, να αποτελέσει φραγμό για την είσοδο του σπέρματος. Το χρώμα και η σύστασή της μπορεί να αλλάξει ως αποτέλεσμα ορμονικών αλλαγών κατά τη διάρκεια του κύκλου. Παρατηρώντας, λοιπόν, και καταγράφοντας τις αλλαγές στην τραχηλική βλέννη, μπορούμε να προβλέψουμε ποιες μέρες είναι οι πιο γόνιμες. Γενικά, λίγο πριν την ωορρηξία, οπότε και είναι οι πιο γόνιμες ημέρες, η βλέννη αυξάνεται σε ποσότητα και γίνεται πιο λεπτόρρευστη και ολισθηρή. Αυτή είναι η σωστή στιγμή για να έχετε επαφή χωρίς προφυλάξεις αν θέλετε να μείνετε έγκυος.  Μετά την ωορρηξία, η βλέννη μειώνεται σε ποσότητα και γίνεται πιο παχύρρευστη. Και αυτή, ως φυσική μέθοδος, είναι εύκολο να γίνει στο σπίτι, ωστόσο απαιτεί κάποια εξοικείωση και είναι λιγότερο αξιόπιστη, μιας και άλλοι παράγοντες όπως λοιμώξεις της γεννητικής οδού κτλπ. μπορεί να αλλάξουν τη σύσταση και ποσότητα της τραχηλικής βλέννας.