Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας τροποποιείται, κάνοντας την ευάλωτη σε λοιμώξεις που μπορεί να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία τόσο της ίδιας όσο και του εμβρύου. Τα εμβόλια προκαλούν ενεργητική ανοσοποίηση, προκαλώντας τη δημιουργία προστατευτικών αντισωμάτων στη μητέρα. Αυτά μπορούν να μεταβιβαστούν, μέσω του πλακούντα, και στο έμβρυο, προσφέροντας προστασία του νεογνού από λοιμώξεις.
Τα εμβόλια που ενδείκνυνται για χορήγηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι αδρανοποιημένα (δεν έχουν ζώντες ιούς ή βακτήρια), ώστε να μην υπάρχει ο κίνδυνος πρόκλησης ενεργού λοίμωξης στη μητέρα, και είναι ελεγμένα και ασφαλή. Αντιθέτως, τα ζώντα εξασθενημένα εμβόλια αντενδείκνυνται στην εγκυμοσύνη.
Εμβόλιο Διφθερίτιδας/ Τέτανου/ ακυτταρικό Κοκκύτη (Tdap):
H χορήγηση του τριπλού εμβολίου στη μητέρα έχει στόχο την μεταβίβαση των αντισωμάτων στο έμβρυο, με σκοπό να το προφυλάξει από την δυνητικά σοβαρή λοίμωξη από κοκκύτη κατά την πρώιμη νεογνική περίοδο, και μέχρι να γίνει ο εμβολιασμός του στους 2 μήνες ζωής. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση των σοβαρών λοιμώξεων από κοκκύτη, η πλειονότητα των οποίων αφορά βρέφη πριν τους 2 μήνες ζωής. Είναι, λοιπον, προφανές το πόσο σημαντικός είναι ο εμβολιασμός της μητέρας.
Το συγκεκριμένο εμβόλιο ενδείκνυται στο τρίτο τρίμηνο (ιδανικά μεταξύ 27-36 εβδομάδων) της εγκυμοσύνης και όχι νωρίτερα, για να μη μειωθεί η παθητική ανοσία που περνάει στο έμβρυο. Επίσης, ενδείκνυται ανεξαρτήτως του ιστορικού εμβολιασμού της μητέρας, καθώς και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας που θα έρθουν σε στενή επαφή με το νεογνό.
Εμβόλιο Γρίπης:
Ο ιός της γρίπης μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρή νόσο στην έγκυο. Είναι, συνεπώς, απαραίτητος ο εμβολιασμός της εγκύου (σε οποιοδήποτε τρίμηνο της εγκυμοσύνης, όταν ανοίγει το παράθυρο εμβολιασμού και για τον υπόλοιπο πληθυσμό ενηλίκων). Μπορεί να γίνει την ίδια χρονική στιγμή με το Tdap εμβόλιο. Και στην περίπτωση του εμβολίου αυτού, αντισώματα περνούν μέσω του πλακούντα στο έμβρυο, προσφέροντας πολύτιμη προστασία κατά τη νεογνική ζωή. Τους, ενδείκνυται να εμβολιαστούν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ώστε να δημιουργηθεί τείχος προστασίας.
Άλλα εμβόλια:
Υπάρχουν και άλλα εμβόλια τα οποία είναι ασφαλή και η χορήγηση τους ενδείκνυται σε ειδικές ομάδες εγκύων. Τέτοια είναι τα εμβόλια για την ηπατίτιδα Α, την ηπατίτιδα Β, τον πνευμονιόκοκκο, τον αιμόφιλο ινφλουέντζας κ.ά.
Σχετικά με τα εμβόλια της ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας (MMR) και της ανεμευλογιάς (VAR), αντενδείκνυνται κατά την εγκυμοσύνη, ωστόσο, είναι σημαντική η ολοκλήρωση του εμβολιασμού πριν την εγκυμοσύνη και η αποφυγή της εγκυμοσύνης για 1 μήνα μετά τον εμβολιασμό. Αν τυχόν προκύψει εγκυμοσύνη στο διάστημα αυτό, δεν συνιστάται διακοπή της κύησης για το λόγο αυτό. Όσες δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό πριν την εγκυμοσύνη, μια καλή περίοδος για να το πραγματοποιήσουν είναι αυτή της λοχείας.
Αν είστε έγκυος (ή προσπαθείτε να μείνετε έγκυος), μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας. Ο Δρ. Γρηγοριάδης Γεώργιος είναι μέλος του Βασιλικού Κολλεγίου των Μαιευτήρων και Γυναικολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου (Royal College of Obstetricians and Gynaecologists, RCOG) και διαθέτει εκτενή εμπειρία στις κυήσεις υψηλού κινδύνου.
